✓ต้นไม้: 'กุหลาบเลื้อยเชียงดาว, กุหลาบเวียงเหนือ, ศรีจันทรา?
กุหลาบเวียงเหนือ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Rosa helenae Rehder & E.H.Wilson,(1915) อยู่ในวงศ์ Rosaceae มีชื่ออื่น คือ กุหลาบเลื้อยเชียงดาว, ศรีจันทรา
กุหลาบเวียงเหนือ
ถิ่นอาศัย ขึ้นตามป่าเปิดบนเขาหินปูน ระดับความสูงประมาณ 2,000 เมตร แหล่งที่พบการกระจายพันธุ์ จีนตอนใต้ และเวียดนามเหนือ
ในไทยพบทางภาคเหนือ ที่ดอยเชียงดาว จังหวัด เชียงใหม่ สำหรับสถานภาพในไทย เป็นพืชหายาก ยังพบได้บนพื้นที่ระดับสูงของดอยเชียงดาว แต่ประชากรถูกคุมคามจากไฟป่า
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- ลักษณะอยู่อาศัย : ไม้พุ่มรอเลื้อย ยาวได้ถึง 10 เมตร
- ลักษณะลำต้น : ลำต้นและกิ่งมีหนามเป็นตะขอแข็ง
- ใบ : ใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับ มี 5-9 ใบย่อย รูปไข่แกมรูปขอบขนานหรือรูปใบหอก ยาว 2.5-4.5 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนกลมหรือรูปลิ่มกว้าง ขอบจักฟันเลื่อย หูใบแนบติดกับก้านใบ ขอบมีขนต่อม
- ดอก : ดอกออกเป็นช่อเชิงหลั่น ที่ปลายกิ่ง ยาว 3-4 เซนติเมตร ก้านดอกยาว 1.5-3 เซนติเมตร ดอกบานเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5-3.5 เซนติเมตร ฐานรองดอกรูปไข่
- กลีบเลี้ยง : กลีบเลี้ยง 5 กลีบ สีเขียว รูปใบหอกแกมรูปไข่ ปลายแหลมยาว ขอบจักไม่เป็นระเบียบ
- กลีบดอก : กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว รูปไข่กลับ เรียงซ้อนเหลื่อม ปลายกลีบเว้า
- เกสรเพศผู้ : เกสรเพศผู้จำนวนมาก ติดบนจานฐานดอก
- เกสรเพศเมีย : รังไข่เหนือวงกลีบ มีคาร์เพลจำนวนมาก แยกกัน ก้านเกสรเพศเมียเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาวเท่าๆ
- ผล : ผลคล้ายผลสด ฐานรองดอกเจริญหุ้มผล รูปรีหรือรูปไข่ กลีบเลี้ยงพับงอ
- เมล็ด : เมล็ดจำนวนมาก
วิธีการปลูกเลี้ยงและการนำมาใช้ประโยชน์
- วิธีการปลูก : ลักษณะแวดล้อมที่เติบโตได้ดี ควรใช้วัสดุปลูกที่มีอินทรียวัตถุสูง ความชื้นสม่ำเสมอ แดดจัดและอากาศเย็น
- วิธีการขยายพันธุ์ : ปักชำ เพาะเมล็ด
- ประโยชน์ : ปลูกเป็นไม้ประดับให้ดอกสวยงาม ใช้เป็นต้นตอ และปรับปรุงพันธุ์
แหล่งอ้างอิง
- สถานที่เก็บตัวอย่าง/บันทึกภาพ : ดอยเชียงดาว จังหวัด เชียงใหม่
- ส่วนพฤกษศาสตร์ป่าไม้ กรมป่าไม้. 2540. ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย เต็ม สมิตินันท์. โรงพิมพ์ประชาชน จำกัด องค์การสวนพฤกษศาสตร์. 2544.
- พรรณไม้ในสวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เล่ม 4. โอ.เอส.พริ้นติ้งเฮ้าส์
-
T. Smitinand and K. Larsen. 1970. Flora of Thailand. 2 (1). Chutima Press,
Bangkok.
ที่มา : Biodiversity-Based Economy Development Office (Public Organization)
