✓พรรณไม้ต่างถิ่นใน'วงศ์วาสนา' ไม้ประดับ ไม้มงคลปลูกในบ้าน?
พรรณไม้ต่างถิ่น ในวงศ์วาสนา (Asparagaceae) ในประเทศไทย ได้ถูกนำมาปลูกเป็นไม้ประดับอยู่ตามบ้านมากมาย หลายคนอาจไม่ทราบมาก่อนว่าความจริงแล้ว พืชเหล่านี้เป็นญาติพี่น้องกับพืชพื้นเมืองของเราที่ถูกนำมาปลูกหรือปรับปรุงพันธุ์ จนสวยงาม เช่น จันทน์ผา (Dracaena cochinchinensis (Lour.) S. C. Chen) และ เศรษฐีเรือนนอก (Chlorophytum laxum ‘Bichetii’)
พรรณไม้ วงศ์วาสนา
ลักษณะร่วมกันของพืชกลุ่มนี้คือ มีใบเรียวยาว ปลายเรียวแหลม ไม่มีก้านใบ คล้ายใบหญ้า เรียงเวียนเป็นกระจุกที่ปลายกิ่ง หรือเป็นกระจุกที่ผิวดิน ลำ ต้นกลมมีข้อปล้อง
พรรณไม้กลุ่มนี้ในประเทศไทยส่วนมากเป็นไม้ต่างถิ่น ที่นำเข้ามาเป็นไม้ประดับ เพราะมีใบและทรงต้นที่สวยสง่างาม และปลูกเพาะง่าย โดยการปักชำกิ่ง พืชที่นิยมนำมาปลูกตามสวน เช่น วาสนา (Dracaena fragrans (L.) Ker Grawl.) หมากผู้หมากเมีย (Cordyline fruticosa (L.) A. Chev.) โดยเฉพาะต้นวาสนา ซึ่งดอกจะบานตอนกลางคืนและมีกลิ่นหอมแรง
พืชในสกุลลิ้นมังกร (Sansevieria) ปลูกง่ายและทนต่อความแห้งแล้งได้ดี การปลูกจึงเพียงตัดใบโดย ไม่จำ เป็นต้องมีรากติดมาด้วย นำไปปักชำลงดิน แล้วสามารถแตกรากออกมาจากแผลรอยตัดที่สัมผัสดินได้เลย คล้ายต้นไม้ผีดิบเลยครับน้อง ที่คนไทยชอบปลูกกันทั่วบ้านทั่วเมืองก็เห็นจะเป็น ลิ้นมังกร (Sansevieria trifasciata Prain) และว่านงาช้าง (Sansevieria cylindrica Bojer ex Hook.)
แต่สำหรับว่านลาย (Sansevieria roxburghiana Schult. & Schult. f.) ซึ่งมีถิ่นกำเนิดในอินเดีย แรก ๆ ก็เป็นไม้ประดับ ต่อมามีการขยายพันธุ์เองตามธรรมชาติได้ดี จนน่าเป็นห่วงว่าจะเป็นพืชที่รุกรานพรรณไม้พื้นเมืองของเรา เนื่องจากสามารถแตกหน่อได้ หนาแน่นและรวดเร็ว ทนแล้ง ขึ้นในดินทราย ก็ยังได้ หรือในที่ร่มใต้เรือนยอดของป่าดิบ
พี่เคยไปพบพืชชนิดนี้ขึ้นในป่าธรรมชาติมาแล้วครับ ที่ป่าใกล้ชายหาดชะอำ จังหวัดเพชรบุรี เห็นแล้วก็อย่าเก็บมันไว้นะครับ ต่อไปจะเอาไม่อยู่
นอกจากนี้ยังมีชนิดที่ถูกนำเข้ามาปลูกเป็นพืชไร่ผลิตเส้นใย ได้แก่ ป่านศรนารายณ์ (Agave sisalana Perrine) ปลูกแถวจังหวัดเพชรบุรี โดยนำเส้นใยมาผลิตเป็นเชือกมะนิลา หรือเชือกลูกเสือของน้องยังไงล่ะครับ
แล้วชาวบ้านก็ยังนำเส้นใยมาถักเป็นหมวกและกระเป๋าเป็นของที่ระลึก เวลาไปเที่ยวทะเลชะอำ ลองสังเกตดู และที่ขาดไม่ได้เลยที่จะนำมาบอกเล่าให้น้องลองไปทานคือ หน่อไม้ฝรั่ง (Asparagus officinalis L.) ผักจากยุโรป แต่ติดครัวติดตลาดคนไทยไปแล้ว
หน่อไม้ฝรั่ง เป็นผักที่กินง่ายครับ เนื้อกรอบ ไม่ขมแถมมี ประโยชน์มากด้วย เพราะอุดมด้วยวิตามินซี ช่วยทำ ให้ผิวพรรณผ่องใส ไม่เป็นหวัดง่าย นอกจากนี้ยังมีเส้นใยและสารอินนูลินมาก ทำให้การขับถ่ายได้ดี และบำรุงลำใส้ใหญ่อีกด้วย
อ้างอิง : พี่เติ้ง. 2559. Herbarium News หนังสือพิมพ์จิ๋ว ปีที่ 9 ฉบับที่ 1
