ต้นบุหงาลลิษา (ลิซ่า Blackpink) ไม้ดอกหอมชนิดใหม่ 2566?
ต้นบุหงาลลิษา คือต้นอะไร
ต้นบุหงาลลิษา มีลักษณะเด่น คือ พรรณไม้ที่ลักษณะเป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง ดอกเป็นดอกเดี่ยว มีกลิ่นหอมแรง กลีบดอกหนา สีเหลือง กลีบชั้นนอกเรียวยาว กลีบชั้นในประกบกันไม่บานออก มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของกลีบชั้นนอก
ต้นบุหงาลลิษา เป็นพรรณไม้ชนิดใหม่ โดยนักวิจัยสังกัดภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
นำโดย ผศ. ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู น.ส.อานิสรา ดำทองดี นักศึกษาระดับปริญญาเอก สาขาวิชาความหลากหลายทางชีวภาพและชีววิทยาชาติพันธุ์
และนายอับดุลรอแม บากา นักวิจัยสังกัดกลุ่มวิจัยอิสระ PDiT : Plant Diversity in Thailand
พร้อมผู้ร่วมวิจัยอีกหลายคน ร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ใน จ.นราธิวาส
ชื่อไทยของพรรณไม้ชนิดนี้ คือ บุหงาลลิษา มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisae Damth., Baka & Chaowasku โดยตั้งชื่อเป็นเกียรติแก่ ลลิษา มโนบาล หรือ ลิซ่า ศิลปินชื่อดังชาวไทย จากวง Blackpink ของเกาหลีใต้
ซึ่งความมุ่งมั่นของลิซ่าเป็นแรงบันดาลใจในการศึกษาระดับปริญญาเอกของ น.ส. อานิสรา ดำทองดี ในการตั้งชื่อทีมวิจัยได้ขออนุญาตครอบครัวของลิซ่าแล้ว
บุหงาลลิษา ชนิดใหม่ของโลก
จากการสำรวจพบต้นบุหงาลลิษาเพียง 2 ต้น ในป่าทุติยภูมิใกล้สวนยางและสวนผลไม้ใน อ.จะแนะ จ.นราธิวาส แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ ได้ถูกตัดไป 1 ต้น ทำให้สุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์อย่างยิ่ง
จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องช่วยกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์บุหงาลลิษา ก่อนที่จะเหลือเพียงชื่อ
ต้นบุหงาลลิษา สามารถพัฒนาเป็นไม้ดอกหอมเพื่อเลื้อยพันซุ้มได้ ควรศึกษาต่อยอดเพื่อหาสารสำคัญและฤทธิ์ทางชีวภาพ อาจนำไปสู่การค้นพบยาใหม่ ๆ ในอนาคต
งานวิจัยนี้ เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการชาติพันธุ์ของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในประเทศไทยที่หายากและยังไม่เป็นที่รู้จัก เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
โดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดยได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ Willdenowia ปีที่ 53 เมื่อปี 2566