เล็งเก็ง (ยี่หุบเบตง) แมกโนเลียของไทย ไม้ดอกหอม ลักษณะเด่น วิธีขยายพันธุ์?

ชื่อว่า "เล็งเก็ง" ก็บ่งบอกได้เป็นอย่างดีถึงความเป็นพรรณไม้พื้นถิ่นของปักษ์ใต้ เนื่องจากคำนี้เป็นชื่อที่ชาวมุสลิมชายแดนไทย-มาเลเซียใช้เรียกพรรณไม้ชนิดหนึ่งในวงศ์จำปา ซึ่งมีการกระจายพันธุ์อยู่ในจังหวัดสงขลา ตรัง พัทลุง สตูล ปัตตานี ยะลา และนราธิวาสไปจนถึงตอนเหนือของประเทศมาเลเซีย ...

เล็งเก็ง ยี่หุบเบตง

เล็งเก็ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Magnolia betongensis (Craib) H.Keng วงศ์จำปี Magnoliaceae

Synonyms

  • Lirianthe liliifera var. obovata (Korth.) Sima & S.G.Lu
  • Magnolia candollei var. obovata (Korth.) Noot.
  • Magnolia liliifera var. obovata (Korth.) Govaerts
  • Talauma betongensis Craib
  • Talauma levissima Dandy
  • Talauma oblanceolata Ridl.
  • Talauma obovata Korth.
  • Talauma sclerophylla Dandy
เล็งเก็ง (ยี่หุบเบตง) ไม้ดอกหอมพื้นเมืองของไทย ดอกใหญ่สวย มีกลิ่นหอมแรง
ภาพ : องค์การสวนพฤกษศาสตร์

เล็งเก็ง (ยี่หุบเบตง) เป็นพรรณไม้ที่มีความใกล้ชิดกับมณฑาป่าและมณฑาดอย ด้วยมีลักษณะของดอกคล้ายคลึงกัน วิธีสังเกตความแตกต่างให้ดูที่กลีบดอกชั้นนอก ซึ่งหากเป็นเล็งเก็งกลีบดอกจะบางกว่าและมีสีเขียวอ่อน

รายละเอียดเพิ่มเติม

ขณะที่มณฑาป่าและมณฑาดอยกลีบดอกชั้นนอกมีสีม่วงแดง และหากสังเกตที่ใบจะพบว่า ปลายใบของเล็งเก็งเป็นรูปไข่กลับ ส่วนปลายใบของมณฑาป่าและมณฑาดอยจะเรียวแหลม

เล็งเก็งเป็นไม้พื้นเมืองของไทยที่ชอบอากาศร้อนชื้น ทรงพุ่มสวยงาม มีดอกขนาดใหญ่ และส่งกลิ่นหอมแรง โดยจะเริ่มส่งกลิ่นหอมตั้งแต่ดอกแรกแย้มในช่วงพลบค่ำ และสามารถส่งกลิ่นหอมไปไกลแม้กลีบดอกจะร่วงลงสู่โคนต้นจนหมดแล้ว จึงเหมาะแก่การปลูกเป็นไม้ประดับ

แต่ด้วยข้อจำกัดที่เล็งเก็งเป็นพรรณไม้หายากเพราะมีการกระจายพันธุ์ต่ำ อันเนื่องมาจากขณะที่เป็นผลอ่อนจะมีผีเสื้อกลางคืนเจาะผลเข้าไปวางไข่ในเมล็ดอ่อน 

เมื่อไข่ฟักเป็นตัวอ่อนก็จะกัดกินเมล็ดอ่อนจนเมล็ดเสียหายเกือบทั้งหมด ไม่มีเมล็ดแก่ที่สมบูรณ์พอจะงอกเป็นต้นใหม่ได้ เป็นเหตุให้เล็งเก็งมีจำนวนต้นอยู่ในถิ่นกำเนิดน้อยมาก จนมีสภาพเป็นพรรณไม้หายาก ใกล้จะสูญพันธุ์

ด้วยความมุ่งมั่นพยายามที่จะขยายพันธุ์เล็งเก็ง ของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

นักวิจัยจึงได้เฝ้าเก็บผลแก่ของเล็งเก็งนำมาขยายพันธุ์เพาะเป็นต้นกล้า แล้วนำออกไปปลูกในพื้นที่อื่นๆ ที่มีสภาพเป็นป่าดิบชื้นคล้ายคลึงกับแหล่งกำเนิดเดิม

ประกอบกับการที่เล็งเก็งเป็นพรรณไม้ที่มีดอกหอมและสวยงาม จึงได้รับความนิยมปลูกเป็นไม้ดอกหอม จนมีจำนวนต้นเพิ่มมากขึ้นและพ้นสภาพจากการเป็นพรรณไม้หายากแล้ว ถึงแม้ว่าการขยายพันธุ์โดยวิธีอื่นๆ จะยังไม่ประสบความสำเร็จก็ตาม

ลักษณะพรรณไม้ของเล็งเก็ง (ยี่หุบเบตง)

ต้นเล็งเก็ง มีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 6-10 ม. ทรงพุ่มกลมโปร่ง เปลือกลำต้นหนาและมีกลิ่นฉุน กิ่งก้านเหนียวมาก ใบเล็งเก็งมีลักษณะเป็นใบเดี่ยวเรียงเวียนรอบกิ่ง รูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ กว้าง 10-12 ซม. ยาว 24-35 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลมหรือมน ขอบใบเรียบ เนื้อใบหนาแข็งกรอบ

ดอกเล็งเก็ง ออกดอกเป็นดอกเดี่ยวออกที่ปลายยอด ดอกสีขาว ดอกบานตั้งขึ้น บานอยู่ได้ 2-3 วัน มีกลิ่นหอมแรง เริ่มส่งกลิ่นหอมแรงตั้งแต่ดอกแรกแย้มในช่วงพลบค่ำ 

ดอกมีกลีบดอก 9 กลีบ เรียบเป็น 3 ชั้น กลีบหนาแข็ง อวบน้ำ กลีบชั้นนอกสีเขียวอ่อนรูปไข่ กลีบชั้นกลางและชั้นในหนาสีขาวนวล รูปไข่กลับ เมื่อบานมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 5-6 ซม.

ผลเล็งเก็ง มีลักษณะเป็นผลกลมรี กว้าง 5-7 ซม. ยาว 8-10 ซม. มีผลย่อย 70-80 ผล เปลือกผลย่อยหนาและแข็งเชื่อมติดกัน

เมื่อผลแก่ผลย่อยแตกออกตามรอยเชื่อมและหลุดออก มีเมล็ดสีแดงติดอยู่กับแกนกลางผล ช่องละ 2 เมล็ด ลักษณะเมล็ด กลมรี ยาว 1-1.3 ซม. สีแดงเข้ม

การขยายพันธุ์เล็งเก็ง ใช้วิธีการขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด

อ้างอิง : หนังสือ 84 พรรณไม้ถวายในหลวง โครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ โดย บริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) กรุงเทพฯ, 2552

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม »

แนะนำพันธุ์ไม้มงคล พันธุ์ไม้ไทย พันธุ์ไม้ผล พืชสมุนไพร ไม้ดอกไม้ประดับ วัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ทำสวน/ทำการเกษตร/อุปกรณ์ปลูกต้นไม้ ปุ๋ยและสารป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช ราคาถูก โดย Siamplants ขายต้นไม้ อุปกรณ์ทำสวน

Popular Posts

ต้นกันภัยมหิดล ประวัติความเป็นมา ลักษณะ, วิธีปลูก การใช้ประโยชน์ การขยายพันธุ์?

ต้นจำปีแคระ, จำปีจิ๋ว ต้นสูงเท่าไหร่ วิธีปลูก ในกระถาง ให้ออกดอกดก, ชอบแดดไหม?

ต้นแก้วเจ้าจอม ต้นไม้มงคล ปลูกในบ้านดีไหม วิธีปลูกให้ออกดอกดก ปลูกในกระถาง?

อโกลนีมา พันธุ์ต่างๆ แก้วกาญจนา ความหมาย ชื่อสายพันธุ์อะไรบ้าง พันธุ์ใหม่ ราคา?

ต้นโมกเขา (โมกราชินีดอกส้ม, โมกสามร้อยยอด) วิธีปลูกต้นโมกเขา ขยายพันธุ์ ราคา?

ผักคะนองม้า(เต่าเกียด) ลักษณะ ประโยชน์ ยอดอ่อน กินได้ เป็นผักสดจิ้มน้ำพริก ลาบ?

ราสนิม ลีลาวดี อันตรายไหม? สาเหตุ แพร่ระบาด วิธีแก้ รักษา ป้องกัน กำจัดราสนิม?

ต้นโมกมีกี่ชนิด โมกพวง, โมกซ้อน, โมกบ้าน (โมกลา) แตกต่างกันยังไงบ้าง ราคาถูก?

ต้น'โมกหลวง (โมกใหญ่) ลักษณะ ประโยชน์ สรรพคุณทางสมุนไพร ไม้ดอกหอมไทย?

เครือไพสงแดง (เถาวัลย์แดง,โสรยา) ลักษณะ ประโยชน์ สรรพคุณ ออกดอกเดือนไหน?