✓ต้นไม้: 'ลำดวนดอย' (พรหมดอย) ไม้ดอกหอม สกุลมหาพรหม
*ดูราคาต้นไม้ ขายพันธุ์ไม้ หายาก ราคาถูก ...
👉 ดูเพิ่มเติมที่ร้านค้า
"ลำดวนดอย" มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mitrephora wangii HU พรรณไม้ดอกหอมพื้นเมืองของไท ยเป็นพรรณไม้ที่เพิ่งมีการค้นพบในประเทศไทยเมื่อปี 2542 ที่วัดพระธาตุดอยตุง จังหวัดเชียงราย พรรณไม้ชนิดนี้จัดอยู่ในวงศ์กระดังงา (Annonaceae) สกุลมหาพรหม (Mitrephora) บางคนจึงเรียกว่า "พรหมดอย"
ภาพ : rpplant.royalparkrajapruek.org
ลำดวนดอย (พรหมดอย)
ต้นลำดวนดอย เป็นไม้ต้นขนาดกลางที่มีดอกสวยงาม ส่งกลิ่นหอมหวานคล้ายดอกลำดวน แต่ขึ้นอยู่บนดอยจึงเรียกกันว่า "ลำดวนดอย"
ดอกลำดวนดอย กลีบดอกชั้นนอกสีขาว บานแยกจากกันเป็น 3 แฉก กลีบดอกชั้นในสีเขียวอ่อน ปลายกลีบชมพูระเรื่อ ประกบกันเป็นกระเช้า เมื่อดอกแก่ใกล้โรย กลีบชั้นนอกเปลี่ยนเป็นสีเหลืองเข้มขึ้น ส่วนกลีบดอกชั้นในเปลี่ยนเป็นชมพูอมม่วง
ลำดวนดอย เป็นพรรณไม้พื้นเมืองของไทย มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่บนเขาสูง ในจังหวัดเชียงราย ที่ระดับความสูง 1,690 ม. ในต่างประเทศพบที่ประเทศจีนและลาว
พรรณไม้ชนิดนี้นับเป็นพรรณไม้หายากและใกล้สูญพันธุ์ชนิดหนึ่งของไทย ในสภาพธรรมชาติมีอยู่เพียง 2 ต้น ขึ้นอยู่บนยอดดอยสูง 1,690 ม. ของจังหวัดเชียงราย ที่มีอากาศหนาวเย็นและมีหมอกปกคลุมเกือบตลอดปี และไม่มีการขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ
เนื่องจากใต้ต้นเป็นลานหิน ทำให้เสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ได้ในอนาคต แต่ในปัจจุบัน สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย ได้ทำการวิจัยเพื่อขยายพันธุ์ลำดวนดอย พบว่าวิธีการทาบกิ่งเป็นวิธีที่ได้ผลดี จนสามารถปลูกลำดวนดอยเป็นไม้กระถางได้สำเร็จ ทำให้มีการปลูกเป็นไม้ประดับกันอย่างกว้างขวาง จนทำให้พ้นสภาพจากความเป็นไม้หายากแล้ว
ลำดวนดอยนับว่าเป็นพรรณไม้มหัศจรรย์ต้นหนึ่งในเมืองไทย กล่าวคือ แม้จะมีถิ่นกำเนิดอยู่บนเทือกเขาสูงที่มีอากาศหนาวเย็น แต่เมื่อเก็บผลแก่มาเพาะเมล็ดในกรุงเทพฯ ที่มีระดับความสูงเกือบเท่าระดับน้ำทะเล และมีอากาศร้อนจัด ปรากฏว่าเมล็ดลำดวนดอยงอกได้ดี
เมื่อปลูกเลี้ยงต้นกล้าจากการเพาะเมล็ดได้ 3 ปี ต้นมีความสูง 1.5 ม. ออกดอกได้ดีและเมื่อทาบกิ่ง โดยใช้มะป่วนเป็นต้นตอ สามารถทาบติดได้ถึง 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อนำต้นทาบกิ่งไปปลูกต่อในพื้นที่อื่นๆ ทั่วประเทศ พบว่าสามารถปรับตัวได้ดีและทยอยออกดอกเกือบตลอดปี
ลำดวนดอยที่ปลูกจากต้นกล้าเพาะเมล็ด จะมีทรงพุ่มสวยงาม มีใบดกสีเขียวเข้มเป็นมันวาวออกดอกเต็มต้น จึงได้รับความนิยมนำมาใช้ในงานจัดภูมิทัศน์กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน
ลักษณะพรรณไม้ของลำดวนดอย
ต้นลำดวนดอย มีลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีความสูงได้ถึงประมาณ 10-20 ม. ลำต้นเปลาตรง แตกกิ่งน้อย โคนลำต้นมีพูพอนในระดับต่ำ เปลือกลำต้นเรียบ สีดำ เนื้อไม้แข็งและเหนียว มีกลิ่นฉุน
ใบเป็นใบเดี่ยว รูปรีแกมรูปขอบขนาน กว้าง 5-7 ซม. ยาว 13-20 ซม. โคนใบมน ปลายใบเรียวยาว และมีติ่ง ขอบใบเรียบ เนื้อใบบาง เป็นมันทั้ง 2 ด้าน ใบด้านบนสีเขียวเข้ม ใบด้านล่างสีอ่อนกว่า
ดอกลำดวนดอย ออกดอกเป็นดอกเดี่ยว ออก 1-2 ดอก ออกตามกิ่งตรงข้ามใบ เมื่อดอกบาน ดอกมีสีขาวแล้วเปลี่ยนเป็นสีเหลือง และมีกลิ่นหอมแรงมากขึ้น กลีบดอกชั้นนอก 3 กลีบ บานกางออกจากกัน
กลีบนอกชั้นในขอบกลีบประกบกัน เป็นรูปกระเช้า มีลายประสีแดงอ่อนอยู่ตรงกลางดอก ดอกทยอยบานตลอดทั้งปี และบานเต็มต้นในเดือนกุมภาพันธ์ถึงมีนาคม
ผลลำดวนดอย เป็นผลกลุ่ม ผลอ่อนเปลือกเรียบ สีเขียวเข้ม เมื่อแก่เปลี่ยนเป็นสีเหลืองอมเขียว มี 9-12 เมล็ด ลักษณะเมล็ด กลมแบน สีน้ำตาลขนาด 4-7 มม.
การขยายพันธุ์ลำดวนดอย สามารถขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดและปักชำกิ่งอ่อน หลังจากปลูกต้นกล้าจากการเพาะเมล็ดหรือปักชำกิ่ง จนตั้งตัวและเจริญเติบโตดีแล้ว สามารถทาบกิ่งจากต้นดังกล่าวได้
การทาบกิ่งเป็นวิธีที่ได้ผลดี เมื่อนำมาปลูกแล้วออกดอกได้เร็ว สามารถปลูกเป็นไม้กระถางได้
อ้างอิง : หนังสือ 84 พรรณไม้ถวายในหลวง โครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ โดย บริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) กรุงเทพฯ, 2552