ต้นนมแมวซ้อน ออกดอกช่วงไหน? ลักษณะ ประโยชน์ สรรพคุณ?
ต้นนมแมวซ้อน คือต้นอะไร
ต้นนมแมวซ้อน คือ พรรณไม้ป่าผลัดใบ ที่มีลักษณะเป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง มีจุดเด่นอยู่ที่ดอกมีความสวยงามและดอกมีกลิ่นหอม นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ ไม้ไทย ไม้ดอกหอม ปลูกประดับรั้ว ซุ้มไม้เลื้อย ปลูกประดับให้ร่มเงา และยังมีสรรพคุณเป็นพืชสมุนไพรไทย ผลสุกรสหวาน เป็นผลไม้ป่ากินได้
ชื่อวิทยาศาสตร์
นมแมวซ้อน มีชื่อวิทยาศาสตร์ ว่า Uvaria dulcis Dunal อยู่ในสกุล Uvaria ซึ่งอยู่ในวงศ์กระดังงา Annonaceae
นมแมวซ้อน ยังมีชื่อท้องถิ่น ชื่ออื่นอีก คือ คือ เครือนมวัว (ภาคเหนือ); ตบหู (นครพนม); ตีนตั่ง (อุบลราชธานี); ตีนตั่งน้อย (นครพนม); นมแมว, นมแมวซ้อน, นมวัว (ภาคเหนือ)
ชื่อพ้อง (Synonyms) : Anomianthus dulcis (Dunal) J.Sinclair
การกระจายพันธุ์
การกระจายพันธุ์ของต้นนมแมวซ้อน พบที่พม่า ภูมิภาคอินโดจีน ชวา หมู่เกาะซุนดาน้อยและโมลุกกะ ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคใต้
ถิ่นอาศัย พบขึ้นในบริเวณ ตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าผลัดใบ และชายป่าหรือป่าดงดิบแล้งที่กำลังฟื้นตัว ที่ระดับความสูงไม่เกิน 800 ม.
ลักษณะพรรณไม้
ต้นนมแมวซ้อน
ต้นนมแมวซ้อน มีลักษณะเป็นไม้เถาเลื้อยเนื้อแข็ง ยาวได้ถึง 8 ม. หรือ ไม้พุ่มรอเลื้อยที่อาศัยไม้อื่นที่อยู่ใกล้เคียงพยุงตัวขึ้นไปที่สูง กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาล ลำต้นเหนียว เปลือกเรียบสีเทา มีกิ่งที่ปลายเป็นหนามแข็งอยู่ทั่วไป
ใบเดี่ยว เรียงสลับระนาบเดียว รูปไข่กลับแกมขอบขนาน หรือรูปหอกกลับแกมขอบขนาน กว้าง 5-7 ซม. ยาว 10-15 ซม. ปลายเป็นติ่งแหลม โคนมนหรือเว้าเล็กน้อย ขอบเรียบ ใบด้านบนเกลี้ยง ด้านล่างมีขน ก้านใบป่องเล็กน้อยและมีขนสาก ยาว 5 มม.
ดอกนมแมวซ้อน
ดอกนมแมวซ้อน มีลักษณะเป็นดอกเดี่ยวหรือออกเป็นกระจุกตามซอกใบและปลายยอด 2-4 ดอก ดอกห้อยลง กลีบดอกสีเหลือง สีชมพูอ่อน หรือสีเหลืองอมชมพู เรียงสลับ 2 ชั้น ชั้นละ 3 กลีบ
กลีบดอกบาง รูปไข่ กว้าง 2 ซม. ยาว 2.5-3 ซม. ปลายแหลม ขอบ บิดเป็นลอน มีขนนุ่มด้านนอก กลีบเลี้ยงสีเขียวรูปไข่ มี 3 กลีบ ขนาดกว้างและยาว 0.5 ซม. ด้านนอกมีขนสีน้ำตาลขึ้นหนาแน่น ดอกมีกลิ่นหอมอ่อน
ผลนมแมวซ้อน
ผลนมแมวซ้อน มีลักษณะเป็นผลกลุ่ม มี 8-15 ผล อยู่บนแกนตุ้มกลม ผลย่อยรูปกระสวยหรือทรงกระบอก ยาว 1-1.5 ซม. ผิวเรียบ ผลอ่อนสีเขียว เมื่อผลสุกสีเหลืองถึงแดงเข้ม มีรสหวาน มี 1-2 เมล็ด
ออกดอกช่วงเดือนไหน?
ต้นนมแมวซ้อน ออกดอกช่วงเดือน เม.ย.-พ.ค. และออกผลช่วงเดือน พ.ค.-ก.ค.
การใช้ประโยชน์
ประโยชน์ของต้นนมแมวซ้อน มีสรรพคุณทางสมุนไพร โดยใช้รากและลำต้น ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาบำรุงน้ำนมขณะอยู่ไฟของสตรี เป็นผลไม้ป่า ผลสุกมีรสหวาน รับประทานได้
นอกจากนี้ ต้นนมแมวซ้อน ยังได้รับความนิยมปลูกเป็นไม้ประดับ ไม้ไทย ไม้ดอกหอม และพืชสมุนไพร เหมาะสําหรับปลูกประดับรั้ว ซุ้มไม้เลื้อย ปลูกประดับให้ร่มเงา ดอกสวยงาม มีกลิ่นหอม ออกดอกจํานวนมากทยอยบานไล่เรียงกันเป็นเวลานาน
วิธีขยายพันธุ์
การขยายพันธุ์ต้นนมแมวซ้อน สามารถขยายพันธุ์ด้วยวิธีเพาะเมล็ด ตอนกิ่ง และแยกเอาไหลที่ขึ้นรอบๆต้นเดิมมาปลูก