เมื่อกล่าวถึงผีเสื้อกลางคืน ภาพจำของผู้คนส่วนมากมักนึกถึงผีเสื้อที่ไม่มีสีสันหรือไม่มีลวดลายที่สวยงามประดับอยู่บนปีก ดังเช่นที่พบในผีเสื้อกลางคืน
ส่วนมากในวงศ์ผีเสื้อหนอนกระทู้ (Family Noctuidae) ซึ่งเป็นผีเสื้อกลางคืนขนาดเล็กที่มักเป็นศัตรูพืช แต่ในความจริงแล้วนั้นยังมีผีเสื้ออีกหลายชนิดในวงศ์ผีเสื้อหนอนกระทู้นี้ ที่มีสีสันและลวดลายโดดเด่นสวยงาม ในบทความครั้งนี้ผู้เขียนจึงขอแนะนำ
![ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี และ ผีเสื้อปิกาโซ ผีเสื้อกลางคืน](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhyePavHrkhCSmwMygfpNFW6QWn5tO0OGYl8o28QhOJEHyQ5e_W5dGEwa5Kkv36YefzkRESq6Hl4qQ8qE4xliFy0iQVvVkPpGDoVKCuzk6dgzKnMMTUtdnLMuSSuH250qQczs9CEtQjV2MbPjnk4n4kcI8-n5fHWYdBjTRrUQWqqlZeSvLZOecjj1S4k4A4/w640-h426-rw/Radiating-Owlet-Picasso-Moth.jpg)
และกล่าวถึงผีเสื้อสองชนิดในวงศ์นี้ที่น่าสนใจ มีลักษณะที่โดดเด่นกว่าผีเสื้อชนิดอื่นๆ ในกลุ่มเดียวกันได้แก่ "ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี" และ "ผีเสื้อปิกาโซ"
ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี
โดย “ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี” ชื่อวิทยาศาสตร์ Apsarasa radians (Westwood, 1848) อยู่ในวงศ์ย่อย Noctuinae สกุล Apsarasa Moore, 1867 มีชื่อสามัญว่า "Radiating Owlet"
เนื่องจากลักษณะของลวดลายในปีกคู่หน้า มีลวดลายคล้ายเส้นรัศมีแผ่ออกจากแถบสีเข้มตรงกลางปีกไปยังส่วนของขอบปีก จึงเป็นที่มาของชื่อชนิด "radians" และชื่อสกุล "Apsarasa" มีรากศัพท์มาจากคำว่า “Apsaras” หรือ “Apsara” ที่หมายถึง นางอัปสร หรือ นางอัปสรา ซึ่งเป็นนางสวรรค์ประเภทหนึ่งตามเทวคติและวัฒนธรรมร่วมในภูมิภาคอินเดียรวมถึงภูมิภาคอุษาคเนย์
![ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี Radiating Owlet](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXLdIbf6UWwBvWhDeEmPzNFxwmWPzvNs60LbUoUfwJUHU4ETa-Ys_9TX3NT18kTXqMfQc4L0TVJOgB7MehYD5dHlBvY3wDGM8RjTkXVRGVUxCXzU_G91XBvki5lqToiyJfLP9tYOkYJX39MynCQO7JX-ZX2MFUikCLoTzXFoDW-xNSj8lXLIaT300pmEQR/w640-h427-rw/Radiating-Owlet.jpg)
ดังที่สามารถพบเห็นได้เป็นรูปสลักภายในบริเวณพื้นที่เทวาลัย จึงเป็นที่มาของชื่อสามัญนี้ ซึ่งสามารถเปรียบผีเสื้อชนิดนี้ว่ามีความงดงามดั่งนางอัปสรที่อาศัยอยู่บนสวรรค์
ผีเสื้อปิกาโซ
ในขณะที่ "ผีเสื้อปิกาโซ" ชื่อวิทยาศาสตร์ Baorisa hieroglyphica Moore, 1882 อยู่ในวงศ์ย่อย Pantheinae สกุล Baorisa Moore, 1882 มีชื่อสามัญว่า "Picasso Moth"
![ผีเสื้อปิกาโซ Picasso Moth](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiYXtKi9bul8SIaXhhdIa7yALb6bnEKDc6tbcDDnDlIMq05E_y5dajqE07Jymt_gtxiRz5AMKSv2P5oW8z26QGiM-HyYtr8d0DhgPzLRsbW4QwAEMYC83Yeae0iQ3iRH5trPB0Nwnsd9mkzE2eD1-AFpj96-YUMLJL5FRKT73ocjLAp4eJQ6qPTI-fHGN_j/w640-h427-rw/Picasso-Moth.jpg)
เนื่องจากลักษณะของลวดลายของปีกคู่หน้า มีลวดลายสวยงามคล้ายลายเส้นภาพจิตรกรรมที่รังสรรค์โดยศิลปินเอกของโลกชาวสเปนผู้ล่วงลับ "ปาโบล รุยซ์ ปิกาโซ (Pablo Ruiz Picasso)"
อย่างไรก็ตามผู้ที่ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ของผีเสื้อชนิดนี้ คือ Frederick Moore มีความเห็นว่า ลวดลายบริเวณปีกคู่หน้านี้มีลักษณะคล้ายคลึงกับอักขระอียิปต์โบราณ (hieroglyphics) จึงเป็นที่มาของชื่อชนิด "hieroglyphica"
ผีเสื้อทั้งสองชนิดนี้มีลักษณะเพศผู้และเพศเมียใกล้เคียงกันในแต่ละชนิดและเป็นที่น่าสนใจว่าผีเสื้อทั้งสองชนิดนี้มีลักษณะของถิ่นที่อยู่อาศัยที่คล้ายคลึงกัน โดยพบอาศัยในป่าดิบชื้นทั่วประเทศไทย ในบริเวณพื้นที่ลุ่มต่ำจนถึงพื้นที่ในระดับความสูงประมาณ1,800 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง
แต่ผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมีมักพบได้บ่อยกว่าผีเสื้อปิกาโซ เนื่องจากผีเสื้อปิกาโซมักพบในพื้นที่ระดับสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางมากกว่าผีเสื้ออัปสรเส้นรัศมี
และแม้ว่าจะสามารถพบผีเสื้อทั้งสองชนิดนี้ได้เกือบทั่วทุกภูมิภาคในประเทศไทย แต่ไม่มีรายงานการพบในพื้นที่ภาคกลางบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา